اکسیژن از لحاظ فراوانی دومین گاز موجود در هواکره است که 20.8 درصد حجمی آن را تشکیل می‌دهد. برخلاف گاز اکسیژن که بی‌رنگ است، اکسیژن مایع رنگ آبی کمرنگی دارد و غیر قابل اشتعال است. دمای اکسیژن مایع بسیار پایین بوده و به همین دلیل یک مایع کرایوژنیگ به حساب می‌آید.
مایعات کرایوژنیک، گازهای مایعی هستند که نقطه جوش آن‌ها پایین‌تر از -90˚C (یا -130˚C) است. نقطه جوش اکسیژن مایع -183˚C (-297˚F) اعلام شده است. همچنین به علت تفاوت زیاد بین دمای اکسیژن مایع و دمای اطراف، دور نگه داشتن آن از هوای اطراف حتی در فصل زمستان ضروری است.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی اکسیژن مایع
- فرمول شیمیایی: O2
- مایع سرد
- آبی کمرنگ
- عامل اکسید کننده
- به شدت پارامغناطیس
- غیرآتش‌زا
- تسریع‌کننده فرایند سوختن و احتراق
- وزن مولکولی: 31.999 gr/mol
- نقطه جوش (در فشار 1 atm): -183.0˚C (-297.4˚F)
- نقطه انجماد (در فشار یک اتمسفر): -218.8˚C (-361.9˚F)
- دمای بحرانی: -118.4˚C (-181.8˚F)
- فشار بحرانی: 49.6 atm
- چگالی در حالت مایع: 1141 kg/m3
- چگالی در حالت گاز: 1.33 kg/m3
کاربردهای اکسیژن مایع
به طور کلی اکسیژن برای بهینه‌تر کردن شرایط حمل و نقل و فراهم کردن امکان ذخیره سازی در حجم زیاد، به مایع تیدبل می‌شود. با این حال، بعد از خرید اکسیژن مایع اغلب برای استفاده به گاز تبدیل می‌شود؛ این در حالی است که با خرید کپسول گاز اکسیژن مقدار کمتری اکسیژن در اختیار خواهید داشت.
کاربردهای اولیه اکسیژن معمولا به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی بالای آن است. به عنوان اکساینده برای سوخت‌های مایع موشک‌ها و راکت‌ها به کار می‌رود.
اکسیژن به طور گسترده در صنایع مربوط به فلز با کمک استیلن و سایر گازها، برای برش فلز، جوشکاری و… استفاده می‌شود. در فرآیند تولید فولاد و آهن نیز از اکسیژن یا هوای غنی شده با اکسیژن برای تصفیه و حرارت به منظور حذف کربن و سایر واکنش‌های فولادسازی استفاده می‌کنند.
در صورت استفاده از اکسیژن با درصد خلوص بالا در فرآیندهای مربوط به تولید انرژی، در مصرف سوخت صرفه جویی و آلودگی کمتری تولید خواهد شد.
برخی دیگر از کاربردهای اکسیژن مایع در صنایع مختلف عبارت است از:
- ساخت مواد منفجره
- عامل محرک و بالابرنده در ترکیب هیدروژن مایع با نفت سفید
- سوخت اکسیدکننده در برنامه‌های شاتل و موشک‌های فضاپیما و شاتل‌های فضایی، آپولو، سفینه‌های فضایی و …
- برای بسیاری از واکنش‌های اکسید شدن در صنایع شیمیایی
- برای تشکیل دی‌اکسیدسیلسیوم و اکسید فلز
- به عنوان سوخت برای مشعل جوشکاری، لحیم‌کاری، دمیدن شیشه و آب‌بندی لوله در اجزای الکتریکی مختلف
- برای حمل و جابه‌جایی ماهی زنده و غذاهای دریایی
- در مخلوط‌های گازی برای تجهیزات تنفسی
- در انواع گاز کالیبراسیون
اکسیژن مایع بیمارستانی
اکسیژن مایع کاربردهای پزشکی و درمانی نیز دارد. این مخازن برای فعالیت به برق و اپراتور نیازی ندارند، از خلوص بالای 99% برخوردار بوده و فشار پایینی دارند.عمر مفید آن‌ها مشابه به کپسول های گاز اکسیژن است. هزینه اولیه و شارژ ماهانه این کپسول‌ها کمی بیشتر است، اما عمر مفید طولانی آن تا حد زیادی این هزینه‌ها را جبران می‌کند. همچنین عدم نیاز به تعمیر و سرویس دوره‌ای، از جمله دیگر مزایای استفاده از اکسیژن مایع برای مصارف پزشکی و درمانی است.
تولید اکسیژن مایع
در ابتدا اکسیژن توسط یک واحد جداسازی هوا (Air Separation Unit یا به اختصار ASU) با تبدیل آن از گاز به مایع، از هوای اتمسفر جدا می‌شود. سپس آن را به عنوان یک مایع سرمایشی ذخیره می‌کنند. این فرآیند توسط یک دستگاه فشار هوا آغاز می‌شود و با مخازن ذخیره سازی محصول مورد نظر به پایان می‌رسد.
هوا بعد از فشرده شدن، به سمت یک سیستم پاکسازی فرستاده می‌شود که در آن رطوبت، دی اکسید کربن و هیدروکربن‌های موجود در هوا فیلتر می‌شوند. سپس هوای فیلتر شده از مبدل‌های حرارتی به منظور کاهش دما عبور می‌کند.
بعد از کاهش دما، هوا وارد یک ستون تقطیر با فشار بالا می‌شود؛ این ستون به دو قسمت تقسیم بندی شده است که در بالای آن گاز نیتروژن و در پایین آن اکسیژن مایع با خلوصی در حدود 90 درصد جدا می‌شود. در پایان، اکسیژن مایع به سمت یک ستون کم فشار هدایت شده و برای خرید و فروش در مخازن کرایوژنیک ذخیره می‌شود.
خطرات اکسیژن مایع
در کنار خرید اکسیژن مایع بهتر است از خطرات آن نیز آگاه باشید. در صورت تماس با مواد نامناسب و ناسازگار، احتمال انفجار و احتراق وجود دارد. همچنین قرار گرفتن آن در معرض دما و فشار نامناسب، ممکن است باعث تبدیل اکسیژن مایع به گاز و در نهایت به انفجار سیلندر گاز یا مخرن منجر شود.
به دلیل دمای بسیار پایین اکسیژن مایع، تماس آن با بدن انسان می‌تواند خطر سوختگی جدی برای بافت‌ها به وجود بیاورد. از طرفی دیگر، برخورد و تماس آن با مصالح ساختمانی، می‌تواند موجب ترد و شکننده شدن مصالح و در نتیجه خرد شدن آن‌ها بشوند. این اتفاق مشابه فرایند تردی هیدروژنی است.
توجه داشته باشید که در صورت وجود غلظت بالای اکسیژن، آتش با شدت بیشتری می‌‌سوزد. موادی مانند مو و لباس مواد اشتعال زایی هستند که امکان سوختن آن‌ها در حضور غلظت بالای اکسیژن وجود خواهد داشت و تمام پرسنل باید از این خطر آگاه باشند.
هر لباسی که آغشته به اکسیژنی با غلظت بالا شده است باید به سرعت از بدن درآورده شوند و در حدود یک ساعت در معرض هوای آزاد قرار بگیرند؛ زیرا همانطور که گفته شد لباس‌های اشباع شده با اکسیژن، به راحتی قابل اشتغال هستند و به شدت می‌سوزند.
همچنین پرسنل باید در مکانی با تهویه مناسب و به دور از هرگونه منبع اشتعال تا زمانی که بدن آن‌ها کاملا از اکسیژن اضافی پاک شود قرار بگیرند.
نکاتی برای نگهداری اکسیژن مایع
- مخزن‌ها و ظروف نگهداری اکسیژن مایع را در یک منطقه محدود و سرپوشیده و یا منطقه‌ای که فشار هوای آن بسیار بالا است قرار ندهید.
- ظروف مخصوص نگهداری مایعات سرمایشی باید مجهز به دستگاه‌های کاهش فشار باشند تا فشار داخلی مخازن را کنترل و به صورت دوره‌ای آن را تخلیه کنند. هیچ دستگاه فشاری را برندارید و یا دستکاری نکنید.
- مخازن و ظروف نگهداری اکسیژن مایع را نباید برای مدت طولانی در معرض جو یا هوای آزاد قرار داد. تمام سوپاپ‌ها را بسته نگه دارید و درپوش‌های خروجی را در صورت عدم استفاده در جای خود قرار دهید. اگر در شیر سیلندر، دهانه‌ها و دریچه‌ها ذرات اضافی خارجی وجود داشت، برای رفع آن‌ها با فروشنده تماس بگیرید؛ زیرا این ذرات ممکن است منجر به ایجاد فشار بیش از حد و بروز خطرات جدی شود. توصیه می‌کنیم که سعی نکنید ذرات اضافی را بدون به کار بردن دستورالعمل مناسب حذف کنید. در صورت امکان، سیلندر را به یک مکان دور منتقل کنید.
- در صورت احتراق، برای اطفاء حریق ابتدا منبع اکسیژن را قطع کنید. توجه کنید که به سمت مخزن اکسیژن مایع آب نپاشید؛ زیرا این کار باعث یخ زدن آب و مسدود شدن دریچه‌ها می‌شود و به خرابی مخزن می‌انجامد.
قیمت اکسیژن مایع
قیمت این مایع برودتی براساس عوامل متنوعی محاسبه می‌شود. درصد خلوص، شرکت تولیدکننده و اعتبار آن، از جمله این عوامل هستند. شرکت پارس هوای البرز مفتخر است اکسیژن مایع را باتوجه به نیاز مشتریان خود و با درصد خلوص مورد نیاز تولید کرده و با تضمین کیفیت به آن‌ها ارائه دهد.
خرید اکسیژن مایع
در کنار گازهای خالص آزمایشگاهی، گازهای صنعتی، گازهای سرمایشی و…، اکسیژن مایع نیز در لیست محصولات این مجموعه قرار دارد. همچنین خدماتی مانند مشاوره و راه اندازی مخازن کرایوژنیک، طراحی و اجرای سیستم انتقال گاز، ساخت پالت منیفولد و تست دوره‌ای سیلندرهای تحت فشار بدون درز را ارائه می‌دهد.
برای اطلاع از قیمت اکسیژن مایع و نحوه سفارش و خرید آن می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی ذکر شده با ما در تماس باشید.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.