در این مقاله میخوانید:
تفاوت بین دستگاه اکسیژن ساز و کپسول اکسیژن در نحوه عملکرد آنهاست. کپسول اکسیژن حاوی مقدار مشخصی اکسیژن است و پس از اتمام، نیاز به شارژ مجدد دارد. در مقابل، دستگاه اکسیژن ساز با فیلتر کردن هوا، اکسیژن مورد نیاز بیمار را به طور مداوم تامین میکند و نیازی به شارژ ندارد.
میزان مصرف اکسیژن در این دو دستگاه متفاوت است. کپسول اکسیژن، این گاز را به طور مداوم به بیمار منتقل میکند، در حالی که دستگاه اکسیژن ساز، آن را به صورت دور مشخص شده منتقل میکند. در این مقاله از پارس هوای البرز، به طور مفصل به بررسی تفاوتهای این دو دستگاه میپردازیم و ویژگیهای هر کدام را شرح میدهیم.
دستگاه اکسیژن ساز
این دستگاه، وسیلهای پزشکی است که اکسیژن مورد نیاز بیماران را فراهم میکند. دستگاه اکسیژن ساز با استفاده از فرآیند جذب نوسانی در فشار، نیتروژن موجود در هوای محیط را جدا کرده و اکسیژن خالص با غلظت بالا را برای بیمار به وجود میآورد. دستگاههای اکسیژن ساز در دو نوع ثابت و قابل حمل وجود دارند و برای استفاده در منزل یا مراکز درمانی مناسب هستند. این دستگاهها با تأمین اکسیژن مورد نیاز بیماران، به بهبود وضعیت تنفسی و کیفیت زندگی آنها کمک میکنند.
کپسول اکسیژن
کپسول اکسیژن در بیمارستانها، آمبولانسها و منازل برای بیمارانی که دچار مشکلات تنفسی هستند یا نیاز به اکسیژن اضافی دارند، استفاده میشوند.
کپسولهای اکسیژن در اندازههای مختلفی وجود دارند و میزان گاز موجود در آنها به اندازه کپسول بستگی دارد. برای استفاده از کپسول اکسیژن، باید آن را به یک دستگاه تنظیم کننده جریان و ماسک یا نازال کانولا متصل کرد تا اکسیژن با میزان مناسب به بیمار برسد.
تفاوت این دو دستگاه چیست؟
سیلندرهای اکسیژن از قبل، پر شده و قابل حمل هستند. با این حال، حاوی مقدار محدودی اکسیژن هستند و باید دوباره پر شوند. دستگاههای اکسیژن ساز با برق کار میکنند و اکسیژن را از هوای اطراف می گیرند. آنها نیازی به پر کردن ندارند و می توانند منبع مداوم اکسیژن را فراهم کنند.
تفاوت دیگر در نحوه مصرف گاز است. کپسول، اکسیژن را به صورت جریان پیوسته به بیمار میرساند، در حالی که دستگاه اکسیژن ساز، آن را به صورت پالسی و با توجه به نیاز بیمار تنظیم میکند. این امر باعث میشود که دستگاه اکسیژن ساز در مصرف اکسیژن بهینهتر عمل کند.
مقایسه ایمنی کپسول اکسیژن و دستگاه اکسیژن ساز
نشت کپسول اکسیژن و انباشت گاز در محیط اطراف، خطری جدی برای آتشسوزی به شمار میرود. این گاز با خاصیت اشتعالزایی بالا، به سرعت میتواند حریق را گسترش داده و کنترل آن را دشوار سازد. در مقابل، دستگاههای اکسیژنساز، بر خلاف کپسولها، گاز اکسیژن را ذخیره نمیکنند. این دستگاهها به صورت لحظهای گاز را تولید کرده و در دسترس استفاده قرار میدهند. به همین دلیل، خطر نشت و انباشت گاز در این دستگاهها به مراتب کمتر است. با این وجود، بسیاری از دستگاههای اکسیژنساز برای افزایش ایمنی، به سیستمهای حفاظتی ضد آتشسوزی مجهز شدهاند. این سیستمها میتوانند از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کنند.
مقایسه هزینه دستگاه اکسیژن ساز و کپسول اکسیژن
هزینه کپسول اکسیژن و دستگاه اکسیژن ساز را میتوان از جنبههای مختلفی بررسی کرد:
- هزینه اولیه :هزینه خرید دستگاه اکسیژن ساز معمولا بیشتر از کپسول است. با این حال، کپسول اکسیژن نیاز به شارژ مجدد دارد که هزینه آن با گذشت زمان افزایش مییابد.
- هزینه بلندمدت: با توجه به نیاز بیمار به اکسیژن، هزینه شارژ مکرر کپسولهای اکسیژن در طولانی مدت میتواند از هزینه خرید دستگاه اکسیژن ساز بیشتر شود. دستگاه اکسیژن ساز با تولید اکسیژن، این هزینه را حذف میکند.
- هزینههای جانبی: کپسول اکسیژن ممکن است نیاز به تجهیزات جانبی مانند مانومتر و لوله اکسیژن داشته باشد که هزینه آن باید در نظر گرفته شود. در حالی که دستگاه اکسیژن ساز معمولا این تجهیزات را به همراه خود دارد.
در نتیجه، اگرچه هزینه اولیه دستگاه اکسیژن ساز بیشتر است، اما در بلندمدت میتواند به دلیل عدم نیاز به شارژ مجدد، مقرون به صرفهتر باشد. با این حال، انتخاب بین این دو وسیله به شرایط بیمار، میزان نیاز به اکسیژن و بودجه فردی بستگی دارد.
عملکرد دستگاه اکسیژن ساز چگونه است؟
دستگاه اکسیژن ساز با عملکردی نه چندان پیچیده، قادر به تأمین اکسیژن مورد نیاز بیماران تنفسی است. این دستگاه ابتدا هوای محیط را تصفیه کرده و با حذف نیتروژن آن، اکسیژن با خلوص ۹۵ درصد را از طریق ماسک یا نازل به بیمار میرساند.
استفاده از دستگاه اکسیژن ساز باید طبق تجویز پزشک و با توجه به نوع بیماری، بین ۱ تا ۲۴ ساعت در روز و به میزان تجویز شده بر حسب لیتر در دقیقه باشد. این دستگاه برای بیماران مبتلا به مشکلات حاد تنفسی و ریوی مانند آسم، نارسایی قلبی، COPD، ذات الریه و… که به اکسیژن به صورت مداوم نیاز دارند، بسیار مناسب و مقرون به صرفهتر از کپسول اکسیژن است.
عملکرد کپسول اکسیژن چگونه است؟
کپسول یا سیلندر اکسیژن، مخزنی است که در آن گاز اکسیژن تحت فشار زیاد ذخیره میشود. عملکرد آن به این صورت است که ابتدا کپسول با اکسیژن خالص پر میشود و سپس با استفاده از یک شیر و رگلاتور، میزان جریان اکسیژن خروجی از کپسول کنترل میشود. اکسیژن از طریق یک لوله به ماسک یا نازل بینی منتقل میشود و بیمار میتواند به راحتی از آن تنفس کند.
هنگامی که شیر کپسول باز میشود، فشار بالای داخل کپسول باعث خروج اکسیژن میشود. رگلاتور فشار گاز را کاهش میدهد و جریان آن را تنظیم میکند تا برای بیمار مناسب باشد. سپس اکسیژن از طریق لوله به ماسک یا نازل بینی میرسد و بیمار با هر دم، اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت میکند.
چگونه میتوان از دستگاه اکسیژن ساز در منزل نگهداری کرد؟
برای نگهداری دستگاه اکسیژن ساز در منزل، باید به نکات زیر توجه کنید:
- دستگاه را در مکانی خشک و خنک و دور از گرد و غبار قرار دهید.
- فیلترهای دستگاه را به طور مرتب تمیز کنید.
- دستگاه را از منابع حرارتی دور نگه دارید.
- در صورت مشاهده هرگونه مشکل در عملکرد دستگاه، با تکنسین مربوطه تماس بگیرید.
دستگاه اکسیژن ساز میتواند جایگزین کپسول اکسیژن در مواقع اضطراری شود؟
دستگاه اکسیژن ساز میتواند در مواقع اضطراری که دسترسی به کپسول اکسیژن وجود ندارد، مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، به خاطر داشته باشید که دستگاه اکسیژن ساز برای کار کردن به برق نیاز دارد، بنابراین در صورت قطع برق، نمیتوان از آن استفاده کرد.
دستگاه اکسیژن ساز برای بیمارانی که نیاز به اکسیژن درمانی طولانی مدت دارند و در منزل از آن استفاده میکنند، مناسب است. اما برای مواقع اضطراری و شرایطی که ممکن است برق قطع شود، بهتر است یک کپسول اکسیژن نیز در دسترس داشته باشید.
همچنین، در نظر داشته باشید که برخی از بیماران ممکن است به دلیل شرایط خاص پزشکی خود، نتوانند از دستگاه اکسیژن ساز استفاده کنند و نیاز به کپسول اکسیژن داشته باشند. بنابراین، در مورد جایگزینی کپسول اکسیژن با دستگاه اکسیژن ساز، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
آیا دستگاه اکسیژن ساز برای همه بیماران مناسب است؟
دستگاه اکسیژن ساز برای همه بیماران مناسب نیست. در حالی که این دستگاه برای بسیاری از افرادی که با مشکلات تنفسی روبرو هستند و نیاز به اکسیژن درمانی طولانی مدت در منزل دارند، انتخاب بسیار خوبی است، اما برخی از بیماران به دلیل شرایط خاص پزشکی خود نمیتوانند از آن استفاده کنند. برای مثال، بیمارانی که به اکسیژن با خلوص بسیار بالا نیاز دارند، ممکن است به جای دستگاه اکسیژن ساز، به کپسول اکسیژن نیاز داشته باشند. همچنین، بیمارانی که دچار برخی از بیماریهای خاص ریوی هستند، ممکن است نتوانند از دستگاه اکسیژن ساز استفاده کنند.